Łukasz Linowski, GRZYWNO - zapomniana historia włocławskiego osiedla
 

INNE INICJATYWY ~ W okresie, który minął od umieszczenia niniejszej strony w Internecie, czyli od maja 2008 roku, miało miejsce kilka inicjatyw związanych z przypomnieniem dziejów Kozłowa. Próbując krótko scharakteryzować temat należałoby stwierdzić, że Grzywnem zainteresowali się spacerowicze oraz kamerzyści.

Miejsca związane z historią przedmieścia co jakiś czas zwracają uwagę osób, które następnie w sposób zorganizowany przystępują do ich zwiedzania. Pomysłodawcą pierwszego tego typu projektu był Tomasz Popowski. W 2009 roku zaproponował na swojej stronie internetowej „Nasz Włocławek” włączenie Grzywna w odbywające się cyklicznie „Spacerki po Włocławku”. Włocławska Informacja Turystyczna, która organizowała wycieczki, wyraziła zainteresowanie tematem i pierwsza tego typu przechadzka odbyła się w czerwcu 2009 roku.

Podobne inicjatywy podjęły różne organizacje. Wycieczki z przewodnikiem po miejscach związanych z Kozłowem miały miejsce dwukrotnie w 2012 roku. Pierwszą poprowadziło Włocławskie Centrum Organizacji Pozarządowych i Informacji Turystycznej, drugą Włocławski Uniwersytet Trzeciego Wieku przy Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego we Włocławku. Kolejna akcja pod nazwą „Rajd Grzywno 1939-2014” miała miejsce w 2014 roku w związku ze zbliżającą się 75 rocznicą pacyfikacji przedmieścia. Tym razem zorganizowała ją Oddziałowa Komisja Turystyki Pieszej Oddziału Kujawskiego PTTK we Włocławku. W 2016 roku uczniów Zespołu Szkół Samochodowych po Grzywnie i miejscach z nim związanych oprowadził piszący te słowa - Łukasz Linowski, co uczynił na zaproszenie grona pedagogicznego Zespołu Szkół. Trudno wymieć tutaj wszystkie tego typu spacery, które co jakiś czas się powtarzają i znajdują nowe grupy zainteresowanych.

Jak wiadomo we włocławskim Zespole Szkół Samochodowych w 2004 roku powstał film, o Grzywnie. Nie była to jedyna tego rodzaju inicjatywa, gdyż do tematyki osiedla nawiązało jeszcze kilka „ruchomych obrazów”.

Wrażenia ze spaceru po terenie dawnego przedmieścia w czerwcu 2009 roku zawarł Tomasz Popowski w swojej krótkiej, liczącej niecałe 7 minut projekcji „Spacer po Grzywnie 2009”. Następna produkcja to liczący nieco ponad 13 minut film dokumentalny „Włocławek - likwidacja dzielnicy biedoty”. Powstał w marcu 2011 roku w ramach projektu „Ścieżki pamięci”, którego beneficjentem było Stowarzyszenie Edukacja i Nauka z siedzibą w Warszawie. Za produkcję odpowiadała firma EGO Monika Kamińska z Sadek. O historii Grzywna opowiedzieli w filmie Tomasz Wąsik (Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku), Tomasz Dziki (Archiwum Państwowe we Włocławku) oraz Sławomir Kopyść (Rada Miasta Włocławek).

Największą jak dotychczas produkcją poświęconą dziejom Kozłowa był film dokumentalny „Grzywno. Życie i śmierć”. W sierpniu 2012 roku zrealizowało je Medialne Centrum Kujaw, we Włocławku bardziej znane jako Telewizja Kujawy. Był to jeden z odcinków serii programów Moniki Grzanki pod tytułem „Grzanka z kulturą”. Obraz trwa 75 minut, obok redaktor Moniki Grzanki wystąpił w nim autor niniejszego tekstu - Łukasz Linowski. Rozmowy w tym filmie uzupełniają liczne reprodukcje fotografii i dokumentów.

Pozostając w kręgu „ruchomych obrazów” warto jeszcze wspomnieć o jednym, szczególnym filmie. Otóż zachowały się informacje o tym, że Niemcy rejestrowali niszczenie Grzywna. Taśmy dokumentujące wydarzenia z pewnością przetrwały okupację hitlerowską. Po wojnie, w latach 40. XX wieku mogli je zobaczyć mieszkańcy miasta na publicznych projekcjach. Służyły także za dowód w procesach Niemców oskarżanych o dokonanie zbrodni wojennych we Włocławku. Z czasem omawiane materiały zaginęły. Jeszcze w latach 70. XX wieku nie odnaleźli ich pracownicy komisji śledczych. Gdzie mogą dzisiaj się znajdować, tego nie wiadomo.

 

poprzednia strona (Las na terenie wsi Pińczata) następna strona (O książce Newerlego)
strona tytułowa spis treści o stronie wstęp
z dziejów okolicy powstanie i rozwój osiedla pacyfikacja przedmieścia o „Pamiątce z Celulozy”